Viêm gan A là gì? Có gây biến chứng gì không? Khi nào cần khám bác sĩ?

Viêm gan hiện nay đang là một trong những bệnh mà người Việt Nam mắc rất nhiều. Có rất nhiều các loại viêm gan như viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C. Những loại viêm gan này do những nguyên nhân, triệu chứng và các cách điều trị khác nhau. Bài viết dưới đây chúng tôi xin cung cấp các thông tin về bệnh viêm gan A để mọi người có thể hiểu rõ hơn về nó.

Viêm gan A là gì?

Viêm gan có thể là do tiếp xúc với các chất độc, do lạm dụng rượu, do nhiễm trùng hoặc do các bệnh miễn dịch. Tuy nhiên hầu hết các trường hợp viêm gan là do virus gây ra.

Viêm gan A là một loại viêm gan do nhiễm virus viêm gan A (HAV). Một số người mắc viêm gan A ở mức độ nhẹ, chỉ kéo dài vài tuần nhưng có người lại gặp tình trạng nặng hơn, có thể kéo dài hàng tháng.

Viêm gan A có thể lây lan rất nhanh qua thức ăn hay nước uống bị ô nhiễm. Tuy nhiên, viêm gan A thường không quá nguy hiểm và không gây ảnh hưởng lâu dài. Bạn có thể tự khỏi hoặc trở nên tốt hơn sau một thời gian tự chăm sóc cho bản thân.

Nguyên nhân gây viêm gan A

Mọi người bị bệnh viêm gan A sau khi bị nhiễm virus viêm gan A (HAV). Loại virus này thường lây truyền khi ăn phải thức ăn hoặc uống các đồ uống bị nhiễm virus. Sau khi lây truyền, virus sẽ theo máu đến gan, gây sưng tấy và viêm tại đây.

Ngoài việc lây truyền qua đồ ăn, thức uống, virus viêm gan A cũng có thể lây qua đường hô hấp khi mà mọi người tiếp xúc với những người bị bệnh. HAV rất dễ lây lan và nó có thể dễ dàng truyền bệnh cho những người sống trong cùng một gia đình.

Bạn có thể bị nhiễm virus viêm gan A trong một số trường hợp sau:

• Ăn thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm virus viêm gan A
• Ăn các loại động vật có vỏ bị nhiễm nước thải
• Tiếp xúc với phân của người bị nhiễm viêm gan A
• Quan hệ tình dục với người bị nhiễm virus viêm gan A

Các yếu tố nguy cơ gây viêm gan A

Viêm gan A là một bệnh rất dễ lây lan và một số yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này:

• Sống ở những nơi có nhiều người mắc viêm gan A, những quốc gia có tiêu chuẩn vệ sinh thấp hoặc thiếu nước sạch.
• Sử dụng các thuốc kích thích, tiêm hoặc sử dụng ma túy bất hợp pháp.
• Sống cùng nhà với người dương tính với virus viêm gan A.
• Tiếp xúc gần với người bị nhiễm bệnh.
• Nhiễm HIV

Các triệu chứng của viêm gan A

Triệu chứng của viêm gan A thường không xuất hiện ở những trẻ em dưới 6 tuổi. Ở những trẻ lớn hơn, thanh thiếu niên và người lớn thì thường xuất hiện một hoặc một số các triệu chứng sau:

• Các triệu chứng giống như khi mắc bệnh cúm với các biểu hiện sốt, mệt mỏi, đau nhức cơ thể.
• Đau bụng, nhất là ở phần tư ở phía trên bên phải.
• Vàng da (vàng da và mắt)
• Phân nhạt màu, nước tiểu đậm màu
• Ăn không ngon, bụng hay khó chịu, nôn mửa, có thể tiêu chảy và giảm cân
• Ngứa
• Đau khớp

Các triệu chứng này thường xuất hiện từ ngày thứ 15-50 sau khi nhiễm virus. Những triệu chứng này có thể biến mất sau khoảng 2 tháng nhưng có thể tái phát lại trong tối đa 6 tháng. Bạn cũng có thể lây nhiễm virus viêm gan A ngay cả khi bạn cảm thấy khỏe mạnh.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Một số trường hợp sau nên cần gặp bác sĩ để được tư vấn:

• Nếu xuất hiện các triệu chứng của bệnh viêm gan A, nên đến bệnh viện hoặc các phòng khám để xét nghiệm máu để xác nhận xem bạn có bị nhiễm bệnh hay không.
• Nếu bạn nghi ngờ tiếp xúc với những người bị nhiễm virus viêm gan A hoặc thức ăn, đồ uống có chứa virus gần đây nhưng chưa xuất hiện bất cứ triệu chứng nào thì việc phát hiện sớm là quan trọng, để có thể ngăn ngừa được sự phát triển của nhiễm trùng.
• Bạn đang phân vân có nên tiêm vắc xin viêm gan A không thì cũng có thể đến gặp bác sĩ để được tư vấn.

Bệnh viêm gan A mặc dù không quá nguy hiểm nhưng bạn cũng nên đến gặp bác sĩ để có thể loại trừ được các tình trạng nghiêm trọng hơn với các triệu chứng tương tự viêm gan A như bệnh viêm gan C hoặc xơ gan.

Viêm gan A được chẩn đoán bằng cách nào?

Ngoài việc thảo luận với bác sĩ về các triệu chứng mà bạn mắc phải, một số xét nghiệm máu cũng được yêu cầu để kiểm tra nồng độ men gan cao trong máu và để khẳng định chắc chắn sự có mặt của virus viêm gan A bằng việc xét nghiệm kháng thể. 

Có 2 loại xét nghiệm kháng thể có thể thực hiện để kiểm tra virus viêm gan A:

• Kháng thể IgM: Cơ thể của bạn sẽ tạo ra kháng thể này khi bạn lần đầu tiên tiếp xúc với virus viêm gan A. Kháng thể này tồn tại trong máu của bạn khoảng 3-6 tháng.
• Kháng thể IgG: Kháng thể này xuất hiện sau khi virus đã xâm nhập vào cơ thể một khoảng thời gian. Kháng thể này có thể tồn tại suốt đời trong cơ thể bạn để bảo vệ bạn chống lại virus viêm gan A. Nếu kết quả xét nghiệm của bạn dương tính với kháng thể IgG nhưng lại không có kháng thể IgM thì có nghĩa là bạn đã bị nhiễm viêm gan A trong quá khứ hoặc bạn đã tiêm vắc xin để bảo vệ bản thân khỏi bệnh viêm gan A.

Điều trị viêm gan A như thế nào?

Không có một loại thuốc hay phương pháp điều trị nào có thể loại bỏ được hoàn toàn virus viêm gan A ra khỏi cơ thể bạn sau khi đã bị mắc bệnh. Vì viêm gan A là một loại bệnh nhiễm virus ngắn hạn, có thể tự khỏi nên việc điều trị thường tập trung chủ yếu vào việc làm giảm các triệu chứng bạn mắc phải.

Sau một vài tuần nghỉ ngơi và có chế độ sinh hoạt hợp lý, các triệu chứng của bệnh viêm gan A thường bắt đầu được cải thiện và dần dần biến mất. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm để kiểm tra gan của bạn, xem nó có hoạt động bình thường không để đảm bảo rằng cơ thể bạn đang phục hồi một cách bình thường.

Để có thể làm giảm bớt các triệu chứng của viêm gan A, bạn nên:

• Nghỉ ngơi khi bạn thấy cơ thể mệt mỏi, ốm yếu và ít năng lượng hơn bình thường.
• Duy trì một chế độ ăn lành mạnh: Triệu chứng buồn nôn trong bệnh viêm gan A có thể khiến bạn khó ăn, vì thế bạn có thể chia thành các bữa ăn nhỏ với các đồ ăn nhẹ nhàng. Để đảm bảo có đủ chất dinh dưỡng, thay vì chỉ uống nước lọc, bạn có thể ăn nhiều thức ăn có hàm lượng calo cao hiwn và uống nước trái cây hoặc uống sữa.
• Tránh uống rượu: Tránh uống rượu là một điều vô cùng cần thiết khi bạn bị nhiễm virus viêm gan A. Gan của bạn sẽ xử lý kém hơn thuốc và rượu khi bạn bị nhiễm virus. Hơn nữa, uống rượu cũng làm tổn thương gan nhiều hơn. 
• Không nên sử dụng thuốc: Trong tình trạng bị nhiễm virus viêm gan A, bất cứ loại thuốc nào, kể cả thuốc không kê đơn cũng không nên dùng vì những loại thuốc này cũng có thể làm tổn thương đến gan của bạn.

Viêm gan A có gây ra biến chứng gì không?

Nếu nghỉ ngơi một cách hợp lý, cơ thể bạn sẽ hồi phục hoàn toàn và nhanh chóng chỉ sau một vài tuần hoặc một vài tháng. Sau khi mắc bệnh viêm gan A, cơ thể bạn sẽ hình thành khả năng miễn dịch để ngăn ngừa bệnh phát triển nếu bạn lại tiếp xúc với virus các lần sau.

Thông thường, không có hậu quả tiêu cực lâu dài khi nhiễm virus viêm gan A. Rất hiếm khi bạn có thể bị suy gan hoặc cần cấy ghép.

Cách phòng ngừa viêm gan A

Cách tốt nhất để có thể ngăn ngừa được bệnh viêm gan A là tiêm vắc xin viêm gan A. Vắc xin viêm gan A có thể ngăn chặn được việc nhiễm virus viêm gan A ở 95% người lớn khỏe mạnh và có hiệu lực trong khoảng 20 năm, hiệu quả trên khoảng 85% trẻ em và có hiệu lực trong khoảng 15-20 năm. 

Nếu bạn đang đến một quốc gia mà có bệnh viêm gan A phổ biến và bạn chưa từng mắc virus viêm gan A thì bạn nên tiêm chủng càng sớm càng tốt. Thường cần 2-4 tuần sau khi tiêm liều đầu tiên thì vắc xin mới phát huy được tác dụng của nó nhưng tiêm 1 mũi vài ngày trước khi bạn đi cũng sẽ giúp bạn bảo vệ được bản thân.

Ngoài ra, một số biện pháp khác cũng được thực hiện để có thể ngăn ngừa lây nhiễm virus viêm gan A như:

• Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Tránh ăn những thực phẩm và uống các đồ uống không đảm bảo vệ sinh, không nên ăn thức ăn sống.
• Nên quan hệ tình dục một cách an toàn.

Phía trên là những thông tin về bệnh viêm gan A. Hy vọng với những thông tin này, các bạn có thể có cho mình những hiểu biết hơn về bệnh và cách phòng tránh bệnh một cách tốt nhất.

Nguồn tham khảo

https://www.webmd.com/hepatitis/digestive-diseases-hepatitis-a

https://www.healthline.com/health/hepatitis-a

https://www.nhs.uk/conditions/hepatitis-a/